• Mikołaj Kopernik

      • 1473-1543

        Wielki astronom polski, twórca teorii heliocentryzmu.

        Udowodnił, że Ziemia i planety krążą wokół nieruchomego Słońca.

         

        Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu jako czwarte dziecko zamożnego kupca krakowskiego Mikołaja i Barbary, z domu Watzenrode. Gdy miał 10 lat, umarł mu ojciec, a jego wychowaniem zajął się wuj Łukasz Watzenrode, kanonik włocławski, późniejszy biskup warmiński. 

        Mikołaj studiował najpierw w Akademii Krakowskiej, potem w Bolonii, Padwie (astronomię, matematykę, prawo, medycynę) iFerrarze, gdzie w 1503 r. doktoryzował się z prawa kanonicznegoPo powrocie do Polski zamieszkał w Lidzbarku Warmińskim jako lekarz i sekretarz swojego wuja, Łukasza Watzenrode, biskupa warmińskiego. W 1510 r. został kanonikiem warmińskim i zamieszkał we Fromborku, prowadził tam obserwacje astronomiczne i pisał swe główne dzieło. W czasie wojny polsko-krzyżackiej był zaangażowany w obronę Olsztyna (1520-1521). W latach 1517-1526 publikował prace o reformie monetarnej, sformułował w nich prawo wypierania lepszego pieniądza przez gorszy (nazywane prawem Greshama-Kopernika). 

        Kopernik jako pierwszy w czasach nowożytnych opracował heliocentryczny model Układu Słonecznego (heliocentryczna teoria), model ten oparty był na trzech założeniach: planety biegną po torach kolistych dookoła Słońca, Ziemia jest jedną z planet oraz Ziemia obraca się wokół własnej osi. Heliocentryczny model Kopernika opublikowany drukiem w dziele "De revolutionibus orbium coelestium" (O obrotach ciał niebieskiech) w Norymberdze w roku jego śmierci, pojawiał się w odpisach rękopisów lub skrótach już przed 1543. Do wydania drukiem dzieła, którego stworzenie zajęło Kopernikowi przeszło trzydzieści lat życia, przyczynił się niemiecki matematyk, entuzjasta idei heliocentrycznej Jerzy Joachim Retyk. Drukowany egzemplarz wiekopomnego dzieła ujrzał autor na łożu śmierci.

        Zmarł 24 maja 1543 roku we Fromborku, gdzie został pochowany.